Ankara ve Şam arasında neler oluyor?

Prof. Dr. Serhat Erkmen: “2023 Ortadoğu’da ve Türk dış politikasında Suriye yılı olabilir.”

Ankara-Şam hattındaki görüşmeler sıklaştı. Türkiye ve Şam yönetimi arasında 11 yıl sonra Moskova’da yapılan ilk üst düzey görüşme geniş yankı uyandırdı. İlk kez iki ülke savunma bakanlarının görüşmesiyle, askerî seçenek yerini diplomatik seçeneğe bırakmış gibi görünüyor. Ortadoğu konusunda uzman olan Altınbaş Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Serhat Erkmen, Suriye ve Türkiye’yi sahada yakınlaştıran gelişmeler konusunda değerlendirmelerde bulundu. 2023 yılının Ortadoğu’da ve Türk dış politikasında Suriye yılı olacağını iddia etti.

“Türkiye-Suriye ilişkilerindeki değişim, Fırat kıyısıyla sınırlı kalmayacak”

Prof. Dr. Serhat Erkmen, sınır ötesi bir operasyonun gerçekleşme ihtimalini de göz ardı etmemek gerektiğini vurgulayarak, son bir ayda yaşananların Suriye’nin kuzeyinde gerçekleşmesi muhtemel operasyonun çok daha geniş kapsamlı bir dizi adımın parçası olacağına işaret etti. Prof. Dr. Erkmen’e göre, Türkiye-Suriye ilişkilerindeki değişim sadece Fırat’ın kıyısında yeni bir dönem açmakla sınırlı kalmayacak. Rusya ve Suriye’nin HTŞ’nin varlığını stratejik bir tehdit görmeye devam ettiklerine değindi. Prof. Dr. Erkmen, son üç yılda yaşananları şu şekilde değerlendirdi: “Suriye Ordusu, PYD’yi Rakka ve Halep’te kilit yerlerden çıkarınca namlunun ilk döneceği yer İdlib olacak. Ancak bu sefer Ankara ve Şam PKK/YPG ile mücadele üzerine inşa edilen yeni bir sürece odaklanırken İdlib’de karşı karşıya gelmeyeceklerdir.” görüşünü dile getirdi.

Prof. Dr. Erkmen, Rusya’nın, Suriye’deki çatışmayı sona erdirme sürecinde üstünlüğü ele aldığına dikkat çekerek, İran’ın Irak’taki en güçlü müttefiklerinden eski Başbakan Nuri el-Maliki’nin güdümündeki bir hükümetle Irak’ta ABD’yi köşeye sıkıştıracak bir formülü hayata geçirmeye odaklandığını belirtti. Bu gelişmeler ışığında bütün okların ABD-PYD ortaklığına döneceğini öne süren Erkmen, İdlib’de yaşanacakların geri planda kalacağını iddia etti.

“Türkiye, opetasyonden vazgeçmiş değil”

Görüşme trafiğine rağmen Türkiye’nin, Suriye’de PKK/YPG’ye karşı bir askerî operasyon yapmaktan vazgeçmediğini belirten Erkmen, bu operasyonun Türkiye’nin Suriye’de terörden temizlediği ve muhaliflerin kontrol ettiği bölgeleri genişletmeyeceğini söyledi. Aksine, Türkiye’nin bazı bölgelerden YPG’yi temizlerken, olası operasyon sırasında Suriye Ordusu’nun YPG’nin çekildiği bölgeleri doldurması ihtimalinden bahsetti. Ayrıca Suriye Hükümeti’nin kontrol ettiği sahaların genişlemesine ve PYD’nin kontrol ettiği bölgenin daralmasına neden olacağını değerlendirmesini yaptı. Erkmen son olarak, “Olası bir operasyon, Ankara-Şam diyaloğunun PKK’ya karşı ortak mücadele ekseninde her iki ülke için ortak çıkar üretebileceği bir modelin ilk adımı olabilecek. Yakın gelecekte Türkiye ve Suriye ordularının Rusya gözetiminde karşılıklı ya da koordineli devriyeye çıktığı bir modeli tartışıyor oluruz.” Diye konuştu.